หากคุณไป Trekking แล้วต้องแบกสัมภาระของตัวเองไปด้วย คงเป็นเรื่องที่ไม่ง่ายเลยที่จะพาตัวเองไปยังจุดหมาย หลายคนคงรู้ซึ้งดีว่าแค่เดินอย่างเดียวก็แทบจะไม่ไหวแล้ว แต่มีหนึ่งในตัวช่วยสำคัญสำหรับการไป Trekking คือลูกหาบ ผู้ซึ่งจะช่วยแบกกระเป๋าใบโตของเราไปตลอดทาง
นอกจากการได้ไกด์ผู้ชำนาญเส้นทางที่จะคอยดูแล trekker แล้ว ลูกหาบนับว่าเป็นส่วนสำคัญอย่างมากในการไป Trekking ให้ถึงจุดหมาย ปัจจุบันชาวเนปาลที่ประกอบอาชีพเป็นลูกหาบเทรคมีมากกว่า 200,000 คน ซึ่งนับว่าเป็นแรงงานจำนวนมหาศาลในอุตสาหกรรมการท่องเที่ยวที่ทำรายได้เข้าประเทศ แต่ชีวิตความเป็นอยู่ของลูกหาบจำนวนไม่น้อยกลับต้องประสบกับความยากลำบากจากการประกอบอาชีพนี้
ลูกหาบทำหน้าที่อะไร ?
หน้าที่ของลูกหาบคือการแบกสัมภาระของผู้เดินทาง ทั้งเสื้อผ้าอาหารหรือเครื่องดำรงชีวิตต่างๆในระหว่างทาง โดยปกติแล้วลูกหาบที่มากับคณะ trekkers จะมีเกณฑ์การแบกสัมภาระไม่เกิน 20 กิโลกรัม แต่ลูกหาบจำนวนไม่น้อยก็จำเป็นต้องแบกน้ำหนักมากกว่าเกณฑ์ที่กำหนด เป็นเวลานานกว่า 6-8 ชั่วโมงในแต่ละวัน ซึ่งนำไปสู่ปัญหาจากการทำงานหนักอย่างต่อเนื่อง เช่นโรคเกี่ยวกับกระดูกสันหลังจากการที่ต้องแบกของหนัก หรือโรคผิวหนังจากการทำงานในสภาพอากาศหนาว ปัญหาจากการมีอุปกรณ์หรือเสื้อผ้าไม่เหมาะสมสำหรับการต้องเดินเทรคในระยะเวลานาน ปัญหาที่พักไม่เพียงพอซึ่งทำให้ไม่ได้พักผ่อนอย่างเต็มที่ ปัญหาเหล่านี้เป็นเรื่องที่ยากจะหลีกเลี่ยงสำหรับลูกหาบเหล่านี้
เงื่อนไขชีวิตลูกหาบเทรค
เนื่องจากโอกาสการเข้าถึงการศึกษาที่น้อย ทำให้ตัวเลือกในการประกอบอาชีพมีน้อยตามไปด้วย อาชีพนี้จึงเป็นตัวเลือกเพียงไม่กี่อย่างที่พวกเขาทำได้ เพื่อให้มีเงินพอมาจุนเจือครอบครัว นอกจากค่าจ้างรายวันของลูกหาบแล้ว เงินพิเศษจากนักท่องเที่ยวก็เป็นรายได้สำคัญและเป็นกำลังใจในการดำรงชีวิต โดยลูกหาบส่วนมากจะมีพื้นเพมาจากชาวบ้านในพื้นที่ห่างไกล หรือบางคนก็หนีความวุ่นวายจากเมืองใหญ่มาประกอบอาชีพนี้ แรงงานจำนวนมากจะเข้าสู่การเป็นลูกหาบตั้งแต่ช่วงวัยรุ่น เนื่องจากร่างกายที่ยังแข็งแรงและปรับตัวได้ง่าย บางคนทำงานต่อเนื่องจนเข้าสู่วัยกลางคนจึงหันไปประกอบอาชีพอื่นเนื่องจากปัญหาด้านสุขภาพ ลูกหาบบางคนที่พอจะสื่อสารภาษาอังกฤษได้ก็มักจะเก็บเกี่ยวประสบการณ์นานหลายปีเพื่อให้สามารถผันตัวเป็นเป็นไกด์ที่มีใบอนุญาต ซึ่งจะนำมาซึ่งความมั่นคงและรายได้ที่สูงกว่า แต่ขณะเดียวกันลูกหาบอีกจำนวนมากที่ต้องทนประกอบอาชีพนี้ต่อไปเนื่องจากการขาดความรู้ความสามารถในการประกอบอาชีพอื่นๆ
การท่องเที่ยวซึ่งเป็นอุตสาหกรรมสำคัญในเนปาลก็มีส่วนกระตุ้นการจ้างงานแก่ลูกหาบและทำให้ชีวิตความเป็นอยู่โดยรวมของพวกเขาดีขึ้น เมื่อมีงานทำและเก็บออมได้ ลูกหาบบางคนก็เลือกที่จะใช้เงินส่วนนี้เป็นทุนการศึกษาให้กับตนเองหรือบุตรเพื่อสร้างทางเลือกอื่นๆที่ดีกว่าในการดำเนินชีวิต ขณะที่บางคนก็ยังไม่สามารถหลีกเลี่ยงวนเวียนชีวิตลักษณะนี้ เนื่องจากรายได้ประจำก็แทบจะไม่พอในการดำรงชีวิตปกติ จึงจำเป็นต้องเพิ่มชั่วโมงทำงานเพื่อรายได้ที่มากขึ้น
สิ่งที่นักท่องเที่ยวอย่างเราสามารถช่วยพวกเขาได้ คือดูแลสัมภาระของตนเองให้มีน้ำหนักไม่เกินจากที่กำหนด และเอื้อเฟื้อน้ำใจเล็กๆน้อยๆในฐานะเพื่อนร่วมทาง ไม่ว่าจะเป็นขนมเล็กๆน้อยๆ หรือแม้กระทั่งรอยยิ้มและคำขอบคุณจากใจ ก็สามารถเป็นกำลังใจที่ดีให้กับลูกหาบได้เช่นกัน